Japonya'nın Kutsal Kiraz Çiçeği Sakura

'Kiraz Çiçeği'' anlamına gelen Sakura, meyve vermeyen bir tür kiraz ağacının çiçeğidir. Bu güzel kiraz çiçekleriyle ünlü Japonya’da 200’den fazla sakura çeşidi olduğu bilinmektedir. Güzellikleri dışında sakura çiçeklerine Japon kültüründe derin anlamlar ithaf edilmiştir. Çünkü Sakuralar Japonya’da baharın müjdecisi olmasına rağmen, daha en güzel halindeyken dallarından düşmeye başlar ve toprakla buluşurlar. Bu yüzden çiçekler Japon felsefesi ve edebiyatında ölüm ile yaşamın birlikteliğini ifade eder.

''Kiraz Çiçeği'' anlamına gelen Sakura, meyve vermeyen bir tür kiraz ağacının çiçeğidir. Bu güzel kiraz çiçekleriyle ünlü Japonya’da 200’den fazla sakura çeşidi olduğu bilinmektedir. Güzellikleri dışında sakura çiçeklerine Japon kültüründe derin anlamlar ithaf edilmiştir. Çünkü Sakuralar Japonya’da baharın müjdecisi olmasına rağmen, daha en güzel halindeyken dallarından düşmeye başlar ve toprakla buluşurlar. Bu yüzden çiçekler Japon felsefesi ve edebiyatında ölüm ile yaşamın birlikteliğini ifade eder.

Sakura Ne Demek?
Kiraz çiçeklerinin barındırdığı anlamları incelersek; Japon kültürünün önemli bir parçası olan Samuraylardan başlayabiliriz. Samuraylar Japon kültüründe korkusuz, güçlü, gözü pek, disiplinli bir yaşam süren savaşçılar olarak bilinirler. Sakura ağacı ise samurayların bu sınırlı dünyasında adeta bir rehber görevi görür. Çünkü onlar kiraz çiçeklerine her baktıklarında, olası bir savaş sırasında her an ölümü akıllarına getirerek bu ağaca olduğundan farklı bir anlam yüklerler. Sakuralar, Japon kültüründe mükemmel güzelliği ve aynı zamanda hızlı ve acısız ölümü de ifade eder. Bir nevi yeniden doğuşu. Japonlar kiraz çiçeği ağacının yaşam döngüsünü gözlemleyerek genel olarak insan yaşamı ile Sakura’nın benzerliğine dikkati çekmişlerdir. Sakura ne demek diye merak edenler için şunu belirtmekte fayda var; genel olarak yaşamın bir metaforik temsili olmasıyla birlikte, kiraz çiçeği ağacının Budizm ile derin bağlantılarının var olduğuna inanılmaktadır.

Yunan mitolojisinin önemli figürlerinden birisi olan Achilles'in "Tanrılar bizi kıskanıyor, kıskanıyorlar çünkü biz ölümlüyüz, çünkü her an son anımız olabilir ölümlü olduğumuz için yaşam daha anlamlı ve her şey daha güzel." sözü de bir nevi bu felsefenin farklı dönem örneklerindendir.

Kısa Ömürlü Güzellik: Kiraz Çiçekleri
Sakura, hayatın ve inanışların da bu denli hüzünlü ama bir o kadar da anlamlı bir yanını taşıdığı için, aynı zamanda da Japonya’da en çok sevilen kadın isimleri arasında yer almaktadır.

Sakuralar sadece 10 gün boyunca büyüleyici güzelliklerini sunarlar. Japonya’da kutsal sayılan sakura zamanı martın son haftası ve nisanın ilk haftasında gerçekleşir. Bu dönem ülke için o kadar önemlidir ki sakura zamanı televizyonlarda hava durumundan sonra bir de “Sakura Durumu” verilmektedir.

Sakura Zensen: Yüzyıllardan Beri Kutlanan Sakura Festivali
Japonya’nın 11 kentinde ikişer haftalık festivallerle kutlanan “Sakura Zensen”, hayata yeni başlangıcı yapmayı temsil eden bir aktivitedir aynı zamanda. Tüm halkın katıldığı coşku dolu bir bayram olan Sakura Zensen, Japon halkının hayatına da oldukça fazla derecede etki eder. İlkbahar aylarında evlilik gibi pek çok önemli olay çiçeklerin açış gününe göre belirlenir. Peki sakura festivali nasıl bir gelenek haline gelmiştir? Sakura Zensen, 9. yüzyılda sakuraların açtığı bahar aylarında düzenlenirken yüzyıllar içinde gelenek halini almıştır. Unutmadan şunu da belirtmemizde fayda var; Japonya’da bu dönem aynı zamanda finansal dönemin ve akademik yılın da başlangıcı olarak kabul ediliyor.

İmparatorluk Sarayı bahçesinin yanı sıra Tokyo genelinde Sumida, Yoyogi ve Ueno parkları da sakura çiçeklerinin en çok ziyaret edildiği noktalar arasında yer alıyor. Japonya'nın en güzel 15 yeri hakkında bilgi almak için buraya tıklayabilirsiniz.

Sakura Ağaçlarını Türkiye’de Bulunuyor Mu?
Sakura ağacı, Japonya'nın doğal güzelliklerinden sayıldığı için tohumu ülke dışına çıkartılamıyor fakat Japon hükümeti, dostluklarını geliştirme amacıyla bazı ülkelere sakura tohumu veya fidanı gönderiyor. Türkiye de Japonya'nın sakura fidanı yolladığı ülkeler arasında bulunuyor.

Japon Sakura Vakfı, 1890'da Japonya'ya ulaşan ve dönmek üzereyken çıkan tayfunda batan Ertuğrul Fırkateyni'nde şehit olan Türk denizcilerin anısına 2005 yılında, İstanbul'da dikilmek üzere 527 sakura fidanı yollamıştı.

İlkbahar mevsiminde sakuraları İstanbul'da Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Baltalimanı Japon Bahçesi’de, Ankara'da Dikmen Vadisi’nde ve Isparta'nın Uluborlu ilçesinde görebilmeniz mümkün.

Mini Sakura Sözlüğü
Hanami: Sakura çiçekleri festivali

Yozakura: Çiçekleri gece ziyaret etmek

Sakuramori: Kiraz ağacı doktoru, kiraz ağacının bakımını üstlenen kişi

Sakura Zensen: Kiraz çiçeklerinin açması

Uzun ve Mutlu Yaşamın Sırrı: İkigai
Uzun ve Mutlu Yaşamın Sırrı: İkigai
15 Aralık 2020
Okinawa adası, Japonya’nın en ünlü yerleşim alanlarından sadece bir tanesi. Neden mi? Çünkü Okinawa adasında Japonya’nın en uzun yaşayan ve en mutlu insanları yaşıyor. Okinawa’da yaşayan halkın özünde ‘’telaşsızlık” var. 70’li yaşlarında orta yaşı, 80’lerinde olgunluğu, 90’larından sonra ihtiyarlığı deneyimleyen bu halkın en önemli gençlik sırrının, sakin ve telaşsız bir yaşam olduğu düşünülüyor. Yavaş ve sindirerek yemek yiyen, kelimeleri seçerek tane tane konuşan ve koşmadan makul bir tempoda yürüyen Okinawa halkı, bu sayede günlük hayatın gerginliğinden ve stresinden uzak bir fanus yaratmayı başarmış. Nedir peki bu adanın insana uzun bir ömür ve mutluluk sağlayan tarafı?

Cevap; İkigai.

Okinawa’da doğmuş bir düşünce biçimi olan İkigai, günümüzde Japonya’da yaşan milyonlarca insanının her sabah yataklarından coşkuyla fırlama sebebi.

Okinawa Halkı Neden Mutlu ve Uzun Ömürlü Hayatlarıyla Biliniyor?
Yerlilerin çok sayıda sebzeye sahip bir beslenme biçimi var, sıklıkla küçük tabaklarda servis edilen tofu yiyorlar. İkigai felsefesine ek olarak; maoi(hayata bağlılık) ya da birbirine bağlı arkadaş grupları uzun ömürlerinde büyük bir rol oynuyor.
Japonya'da yemek yemeden önce veya sonrasında tekrarlanan en yaygın deyişlerden bir tanesi ''Hara Hachi bu'' cümlesidir ve ''Midenin %80'nini doldur anlamına gelmektedir.
İkigai felsefesinin doğduğu toprak olan Okinawa'da yerli topluluklarla yakın bağlar kurmak (maoi) gelenekseldir.
Hücresel yaşlanmadan sorumlu radikallere testlerde çok az rastlanıyor. Bu da çay içmelerinin ve midelerinin yalnızca %80'nini doldurmalarının bir sonucu.
Yapılan son araştırmalara göre Okinawa'da bunama oranı ortalamanın epey altındadır.
İkigai Günlük Hayat Akışına Nasıl Yansıyor?
İkigai felsefesinin Japon halkının yaşayış biçimine nasıl etki ettiğini inceleyebiliriz. Japonya'da bir basın kuruluşunun (Jiji Press) 20 yaş ve üzeri 2.000 erkek ve kadınla yaptığı röportaj sonucunda ortaya çıkan veriler ise şöyle:


Katılımcılara öncelikle ''hayatta bir amacınız var mı?'' sorusu yöneltilmiş.

%76,3'ü ''Hayatta bir amacım var'',

%15,5i ''Çok fazla amacım yok'' derken

%7,5'i ''Hayatta bir amacım yok'' cevabını vermiş.

Ankete katılan erkeklerin %77,8 ve kadınlar ise %75'i hayatta bir amaçlarının olduğunu belirtmiş.

İkigai düşüncesinin iş ve günlük hayattaki yansımaları ise şöyle olmuş;

''İşini seven'' çalışanların %48.9'u hayat yaşamaya değer cevabını verirken,

''Çalıştığı işi sevmeyenlerin'' %18'i hayatın yaşamaya değer olduğunu söyledi.

Daha küçük yerlede yaşayan ve tarım hayvancılık, bahçecilik ve ev işleri gibi işlerde çalışan insanların %51,1'ise hayatın daha yaşanır olduğunu söyledi.

Ardından katılımcılara ''hayat sizin için ne zaman yaşanabilir oluyor?'' sorusunu sormuşlar.
Ankete katılanların %51,2 'si hobiler sayesinde,

%49,5 ise aile ve evcil hayvanlar sayesinde hayatın daha yaşanabilir olduğunu söylemiş.

Erkeklerin %55'i hobilerle, %42.9'u işi sayesinde hayatın yaşamaya değer olduğunu,

Kadınların %56.8'i ise aile ve evcil hayvanları sayesinde, %47'si ise hayatın iş sayesinde yaşamaya değer olduğunu belirtmiş.




Katılımcılara ''boş zamanınızı nasıl değerlendirirsiniz?'' sorusunu yöneltmişler.

Katılımcıların % 38,8'i arkadaşlarla vakit geçirdiğini,

37,4 ise aile ve evcil hayvanları ile vakit geçirdiğini tercih ettiğini söylemiş.

Sonucun ardından; Erkekler %50,9'u yeni hobiler bulmak için çaba göstereceklerini,


Kadınların ise 44,4'ü hobilerini derinleştirdiklerini ve yeni hobiler bulmaya çalıştıklarını belirtmişler.

Anketin sonunda insanların % 70'inden fazlası ''bir yaşam amacı olduğunu söylemiş. Kişinin mutlu hissettiği bir işte çalışmasının hayata bakış açısına doğrudan etki ettiği dikkat çekmiş.

Peki İkigai Ne Anlama Geliyor?
‘’İkigai’’ iki sözcüğün birleşmesinden oluşuyor. “İki” hayat, “Gai” ise hedef, amaç ve gaye anlamına geliyor. Yani İkigai bir hedefe, gaye ya da arzuya hiçbir zorlama olmadan içten ve kendiliğinden bağlılık hissetme duygusu anlamına geliyor. İşte, Japonların her sabah hevesli uyanmalarını sağlayan duygu bu. İkigai’yi somutlaştırmaya çalışırsak; sabah yedide alarm çalıp uyandığınızda neden hayatta olduğunu sorguladığında ihtiyaç olan şey.

İkigai kelimesi, aynı zamanda kişinin hayatındaki değerin kaynağını veya hayatını değerli kılan şeyleri belirtmek için de kullanılır. Bireyin içsel benliğini yansıtır ve bireyin kendini rahat hissettiği bir zihinsel durum yaratır.



İkigai dört ana elementin yamsıması olarak görülür:

Sevdiğim şey

Dünyanın ihtiyacı olan şey

Bana para kazandıran şey

İyi yaptığım şey

Kendi İkigai'nizi keşfetmenin; tatmin, mutluluk ve daha uzun yaşam getirdiği söylenir.



“Blue Zones: Lessons on Living Longer from the People Who’ve Lived the Longest” kitabının yazarı Dan Buettner, üç maddelik bir liste yapılmasını öneriyor. Bu listenin birincisi değerlerimiz, ikincisi yapmayı sevdiğimiz şeyler ve üçüncüsü becerikli olduğumuz işler olsun diyor. Bu üç listede kesişenlerin ise bizim ikigai’mizi oluşturduğunu belirtiyor.

Günümüzde yapılan araştırmalar, kişilerin yaşamlarındaki amaçlarını kaybetmelerinin olumsuz sonuçlara sebep olabileceğini gösteriyor. Amerikan mitoloji uzmanı ve yazar Joseph Campbell öğrencilerine, “Mutluluğunuzu takip edin, nerede olduğunu bulun ve takip etmekten korkmayın.” diye tavsiyede bulunuyor.

İkigai kitabının yazarı Hector Garcia ise, ikigai’nin sevdiğiniz ve başarılı olduğunuz şeylerin kesişiminde olduğunu söylüyor. “Eğer sadece materyalist zenginliklere odaklanırsanız, yaşama karşı tatmin olma duygunuzu da kaybedebilirsiniz. Bu durumun sonucunda ise daha manalı şeyler arayışına girip, iç sesinize kulak vermeye başlarsınız.” diyerek kitabında konuya açıklık getiriyor.



Hector Garcia, İkigai hakkında şunları belirtiyor: ''İnsanların zamanın başlangıcından bu yana nesnelerden ve paradan arınmış olduğu gibi, diğer insanlar da acımasızca para ve şöhret arayışında memnuniyetsizlik hissettiler ve bunun yerine kendi maddi zenginliklerinden daha büyük bir şeye odaklandılar. Bu yıllar boyunca birçok farklı kelime ve uygulama kullanılarak tanımlandı, ancak her zaman hayattaki anlamlılığın merkezi çekirdeğine geri döndü.''

İkigai'nin Manevi Bir Tarafı Var Mı?
Japonya'nın ağırlıklı olarak Şinto ve Budizm'e inanıldığı için bu iki dinin ilkelerinin İkigai düşüncesine oldukça yakın olduğunu söylemek doğru olacaktır.

İkigai'nizi Nasıl Bulabilirsiniz?
Awakening Your İkigai kitabının yazarı ve nörobilimci Ken Mogi, İkigai kullanmanın hayatınızın amacını bulmak için olduğunu söylüyor. Beş önemli adımın olduğunu anlatan Mogi, bunların; küçük başlamak, kendinizi olduğunuz gibi kabul etmek, etrafınızdaki dünya ile bağ kurmak, küçük şeylerden mutlu olmayı öğrenmek ve olduğunuz zaman ve yere odaklanmak olduğunu söylüyor. Hector Garcia, yazdığı ''İkigai: The Japanese Secret to a Long and Happy Life'', kitabında Ikigai’nizi bulmanız için bu 10 adımı takip etmenizi söylüyor:

Aktif olun, emekli olmayın,

Acele etmeyi arkanızda bırakın ve hayatı daha yavaş yaşayın,

Doyana kadar yemeyin,

Etrafınızda iyi arkadaşlarınız olsun,

Günlük egzersizler yaparak formda olun,

Gülümseyin ve etrafınızdaki insanları fark edin,

Doğa ile yeniden bağ kurun,

Gün içinde sizi mutlu eden şeylere şükür edin,

Anda yaşayın,

İkigai’nizi takip edin.

Kaynaklar:

İkigai Japonların Uzun ve Mutlu Yaşam Sırrı kitabı ve https://www.crs.or.jp/backno/No636/6362.htm