Japon Resim Sanatı

Japon Resim Sanatı

Son yıllarda sanata artan ilgiyle birlikte dünya üzerinde gelişen farklı sanat akımları da tekrar gün yüzüne çıkmaya başladı. Bunlardan birisi de ada ülkesi olan Japonya’nın kendisine özgü sanat eserleri.

Yaşadığı dönemde Vincent van Gogh’u bile etkileyen Japon sanatında resim, oymabaskı (gravür) ve ağaç baskı (ksilografi) gibi tarzlar görülür. Japon resim sanatı içerisindeki sanatçılara geçmeden önce bazı kavramları bilmek gerekiyor.

Japon Resim Sanatı – Edo Dönemi
Şimdi adı Tokyo olan Edo bölgesi, 1603 yılında gayriresmi başkent olmasıyla siyasetin merkezi haline geldi ve bu da küçük balıkçı kasabası olan Edo’nun 1720’lere geldiğinde dünyanın en büyük şehirlerinden olmasını sağladı. Edo Dönemi sanat tarihinde genellikle 1667-1867 yıllarını kapsar.

Tokugawa Shogunate’nin bu dönem içerisinde sağladığı politikalar sayesinde birçok sanat alanında yenilikler yaşanmaya başladı. O zamana kadar sanatın büyük bölümünü oluşturan kamu evlerinden ziyade günlük yaşam ön plana çıktı.

Tıpkı Avrupa resim sanatında olduğu gibi Japon resim sanatı da halk kesimine inmeye başladı. Sanatı halka indirgemek basitçe onu popülerleştirmenin bir yoluydu. Bu sayede belirli bir sınıfa mensup olmasalar da insanlar sanatlarını icra etti.

Edo Dönemi Sanat Oluşumu
Bu sanat akımı için, karakterini şekillendiren unsurlar arasında Momoyama döneminin kalıntıları olduğu doğruydu. Edo dönemi sanatının oluşumundaki etkin faktörlerden biri de Kano okulunun Okru ressamlarının, kısaca, değişime ayak uydurması vardı.

Kano okulu, Edo döneminin sonunda gelişen birtakım boyama tekniklerinin temellerini oluşturdu. Bunun yanı sıra Kanbun (1661-1673) zamanında Kano okulu ve Taso okulu gibi yerlerde gelişen resim türleri yeni kent Edo’ya yayılmaya başladı.

Ukiyo-E
Ukiyo-E, sanat tarihinde “Japon Halk Sanatı” ya da “Japon Tarzı Halk Sanatı” olarak adlandırılır. Bu sanat akımı içerisinde bulunduğu dönemini, Edo, olduğu gibi yansıtır.

Kelime anlamı olarak aşağı yukarı “çağdaş” anlamını taşır. Bu akımın kahramanları orta sınıfın kenar kesimlerinden gelerek kendini yetiştiren sanatçılardı.

20. yüzyılın başlarına kadar etkisini göstermeye devam etti. Avrupa’ya kadar yayılan Ukiyo-E sanatçıların oldukça ilgisini çekti. Dönemin sanatçılarından olan Vincent van Gogh, Paul Gauguin, Édouard Manet, Claude Monet hatta Gustav Klimt gibi isimler beğendi.

Avrupa bu akıma Japonya’nın tanımı olarak baktı. “Japon işi”ni tam olarak karşıladıklarını düşündüler.

Ukiyo-E sanat akımında kullanılan konulardan bazıları şunlardı:

Geyşalar ve geyşa portreleri
Yerel efsanevi figürler
Natürmort ve manzara (meisho) tasvirleri
Şintoizm ve Budizm gibi dinsel konuların tasvirleri
Klasik edebiyat, şiir, efsane ve mitolojik sahneler
İmparatorluk
Bijin Tachi adı verilen güzel kadınlar
Kabuki Tiyatrosu
Sumo güreşi
Piknik, festival ve panayırlar
Shunga adı verilen erotik temalı resimler
Fuji Dağı
Doğadan seçilen narin hayvanlar
Çiçekler ve ağaçlar

Hokusai popüler olmasının yanı sıra oldukça ilginç bir sanatçıydı. Hokusai sanata inanılmaz bir tutkuyla bağlıydı. Döneminde bile oldukça orijinal eserler veriyor, kişiliği ile de ün salmaya devam ediyordu.

Neredeyse umursamaz, kendini beğenmiş ve sık sık tartışma çıkartmaya meyilliydi ve onun için varsa yoksa sanatıydı. İlham geldiğinde yeri ve zamanı düşünmeden sokakta 200 metrekarelik bir alana resim yapmaya çalıştığı oluyordu.

akiyasha the Witch and the Skeleton Spectre (c. 1843 – 1847) by Utagawa Kuniyoshi